ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ တရားဝင္ ေနထိုင္လုပ္ကိုင္ခြင့္မရွိ၍ ခ်ဳံေဖာ္ၿမိဳ႕နယ္
ရဲစခန္း၌ ဖမ္းဆီးခံထားရေသာ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ေအာက္ ျမန္မာ ကေလးအလုပ္သမား ၆၀
ခန္႔အနက္ ၃၃ ဦးကို မိဘမ်ားက အခေၾကးေငြေပး၍ ေရြးထုတ္ခဲ့ရေၾကာင္း
သတင္းရရွိသည္။
ယခုလ ၃ ရက္ေန႔က ခ်ဳံေဖာ္ၿမိဳ႕နယ္ ပါနန္းငယ္ရက္ကြက္ရွိ ငမဲလံုး ငါးလုပ္ငန္း စက္႐ုံရွိ ျမန္မာအလုပ္သမား ၁၀၀ ေက်ာ္ကို ထိုင္းရဲမ်ားက တရားဝင္ေနထိုင္အလုပ္လုပ္ခြင့္ အေထာက္အထား မရွိသျဖင့္ ဝင္ေရာက္ဖမ္းဆီးခဲ့ရာ ထိုအထဲတြင္ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ေအာက္ ကေလးအလုပ္သမားမ်ား ပါဝင္ေနၿပီး ၃၃ ဦးကို ယခုလ ၅ ရက္ေန႔တြင္ မိဘမ်ားက ေရြးထုတ္ခဲ့ရျခင္းျဖစ္သည္။
“ကေလးေတြအားလံုးကို စာရြက္စာတမ္း၊ ဓာတ္ပံုေတြနဲ႔ ၾကားပြဲစားကတဆင့္ ေငြေပးၿပီး ထုတ္ခဲ့ရတယ္၊ က်ေနာ့္သားနဲ႔ သမီးကိုေတာ့ တေယာက္ကို ဘတ္ ၄၂၀၀ (ျမန္မာေငြ က်ပ္ ၁ သိန္းေက်ာ္) ႏႈန္းနဲ႔ ျပန္ေရြးလိုက္ရတယ္” ဟု အသက္ ၁၅ ႏွစ္ႏွင့္ ၁၇ ႏွစ္အရြယ္ သားႏွင့္ သမီးကို ျပန္ေရြးယူခဲ့ရသူ ဦးေက်ာ္ဦးက ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။
လြတ္ေျမာက္လာသူ ကေလး ၃၃ ဦးမွာ မိဘမ်ားႏွင့္အတူ ေနထိုင္ႏိုင္ၾကၿပီ ျဖစ္ေသာ္လည္း က်န္ကေလးအလုပ္သမား ၂၀ ေက်ာ္မွာ အလုပ္ရွင္၏ ဖိအားေပးမႈေၾကာင့္ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ျပည့္ၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း ရဲစခန္းတြင္ အသက္ရြယ္လိမ္လည္ ေျပာဆိုခဲ့သျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ နယ္စပ္သို႔ ျပန္ပို႔ခံရမည့္ အေျခအေနျဖင့္ ရင္ဆိုင္ေနရေၾကာင္း၊ ယင္းအေျခအေနကို မိဘမ်ားက စိုးရိမ္ေနၾကေၾကာင္း သိရသည္။
“သမီးက အသက္ ၁၇ ႏွစ္ပဲ ရွိေသးတယ္။ အသက္မျပည့္ေသးဘဲ အလုပ္လုပ္တယ္ဆိုရင္ အဖမ္းခံရမယ္ဆိုလို႔ လိမ္ေျပာ လိုက္တာတဲ့။ သမီးက ငယ္ငယ္ေလးကတည္းက က်မတို႔နဲ႔ ဒီကိုပါလာတာ။ နယ္စပ္မွာ ျပန္သြန္ (အပို႔) ခံရရင္ သူဇာတိကို မျပန္တတ္ဘူးေလ” ဟု ကေလးမိခင္တဦးက ေျပာသည္။
ထိုင္းႏိုင္ငံေရာက္ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားမ်ား၏ ရပိုင္ခြင့္မ်ား အျပည့္အဝ ရရွိေရးအတြက္ အကာအကြယ္ေပးႏိုင္ရန္ ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိေၾကာင္း ျပည္ပတြင္ အလုပ္လုပ္ကိုင္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရးေကာ္မတီ ဒုတိယ ဥကၠ႒၊ နယ္စပ္ေရးရာဌာနႏွင့္ ျမန္မာ့ စက္မႈဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ဝန္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဒု ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သိန္းေဌးက ေျပာဆိုသည္ဟု ဇြန္လ ၂၁ ရက္ေန႔ထုတ္ အစိုးရ ေၾကးမံုသတင္းစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
သို႔ေသာ္လည္း ကေလးမ်ား ဖမ္းဆီးခံထားရခ်ိန္တြင္ စိုးရိမ္ေနၾကေသာ မိဘမ်ားက ဘန္ေကာက္္အေျခစိုက္ ျမန္မာသံ႐ုံးကို အႀကိမ္ႀကိမ္ ဆက္သြယ္ခဲ့ေသာ္လည္း ျပန္လည္ေျဖၾကားျခင္း မရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ယင္းသို႔ ဖမ္းဆီးခံရမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျမန္မာသံ႐ံုးသို႔ ဧရာဝတီ၏ အႀကိမ္ႀကိမ္ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းမႈကိုလည္း ေျဖၾကားျခင္းမရွိေပ။
အသက္မျပည့္ေသးေသာ ကေလးငယ္မ်ားကို အလုပ္ေစခိုင္းျခင္း အပါအဝင္ ႏိုင္ငံအတြင္း အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနေသာ ႏိုင္ငံျခားသား ကေလးငယ္မ်ားကို ဖမ္းဆီးျပန္ပို႔ျပန္ပို႔ခြင့္ မရွိေၾကာင္း၊ ထိုကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ ထိုင္းအစိုးရက တရားဝင္ ဥပေဒျပဌာန္းထားေၾကာင္း ထိုင္းအေျခစိုက္ လူ႔အခြင့္အေရး ပညာေပးဌာန (ျမန္မာႏိုင္ငံ) HREIB မွ ညႊန္ၾကားေရးမႉး ဦးေအာင္မ်ဳိးမင္းက ေျပာသည္။
“ဒီကေလးေတြက သူတို႔ရဲ႕အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခံရတာျဖစ္တဲ့အတြက္ သူတို႔ကေနျပန္ၿပီး အမႈစြဲၿပီးေတာ့ လိုအပ္တဲ့ နစ္နာေၾကးေတြကို ထိုင္းရဲ႕တရား႐ုံးကေန ကေလးေတြကို ေပးအပ္ရမွာ။ ဒီကေလးေတြ ျမန္မာျပည္ျပန္ေရာက္ရင္လည္း နယ္ေက်ာ္မႈဥပေဒေတြနဲ႔ အေရးယူလို႔ မရပါဘူး။ ကေလးေတြရဲ႕ ဆံုးရႈံးေနတဲ့ အခြင့္အေရးေတြ၊ ပညာေရးေတြကို တတ္ႏိုင္သမွ် လုပ္ေဆာင္ေပးဖို႔ မူရင္းအိမ္ရွင္ျဖစ္တဲ့ ျမန္မာအစိုးရမွာလည္း တာဝန္ရွိပါတယ္” ဟု ဦးေအာင္မ်ဳိးမင္းက ေျပာသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ စားဝတ္ေနေရး ၾကပ္တည္းမႈေၾကာင့္ အသက္ရြယ္ မျပည့္ေသးေသာ ၎၏ သားသမီးမ်ားကို ေက်ာင္းထုတ္၍ ထိုင္းႏိုင္ငံသို႔ေခၚယူကာ အလုပ္လုပ္ေစခဲ့ေၾကာင္း ဦးေက်ာ္ဦးက ေျပာသည္။
“အခု ျပန္လြတ္လာတဲ့ သမီးငယ္ဆိုရင္ ျမန္မာျပည္မွာ ၆ တန္းအထိ တက္ခဲ့တယ္။ စားဝတ္ေနေရးက မေျပလည္ေတာ့ သူတို႔ကို ေက်ာင္းကေနထုတ္ၿပီး ဒီမွာ အလုပ္ခြင္ထဲကို ထည့္ေပးရတာ။ ဒီဘက္မွာလည္း အခမဲ့ ျမန္မာေက်ာင္းေတြရွိေပမယ့္ အေျခအေနအရ ျပန္မထားႏိုင္ဘူးေလ” ဟု ၎က ေျပာသည္။
ထိုင္းႏိုင္ငံ၏ ဥပေဒအရ အသက္မျပည့္ေသးေသာ ကေလးမ်ားကို လုပ္အားခိုင္းေစျခင္း မျပဳရန္ ဥပေဒျပဌာန္းထားျခင္းႏွင့္ ကေလးမ်ားကို ကာကြယ္ေစာင့္ေလွ်ာက္ရန္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ကမာၻ႔အလုပ္သမား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (ILO) တို႔ႏွင့္လည္း သေဘာတူ စာခြ်န္လႊာမ်ားတြင္ လက္မွတ္ေရးထိုးထားသည္။
သို႔ေသာ္လည္း ထိုင္းအစိုးရအေနျဖင့္ ကေလးအလုပ္သမား ပေပ်ာက္ေရးကို ထိထိေရာက္ရာက္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း မရွိသည့္အတြက္ လုပ္အားခ ေခါင္းပံုုျဖတ္လိုေသာ စက္႐ုံအလုပ္႐ုံမ်ားတြင္ တရားမဝင္ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္လာေသာ ႏိုင္ငံျခားသား ကေလးငယ္မ်ားကို ပစ္မွတ္ထား ခိုင္းေစေနျခင္းမ်ား ႀကံဳ႕ေတြ႔ေနရျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။
“ကေလးအလုပ္သမား ေစခိုင္းျခင္းမျပဳရဘူးဆိုတဲ့ ဥပေဒေတြက တိတိက်က်ရွိဖို႔လိုတယ္။ ျပဌားထားေပမယ့္ ေအာက္ေျခ စက္႐ုံေတြကို မေရာက္ဘူး။ စက္႐ုံပိုင္ရွင္ေတြက ကေလးေတြကို ေလွာင္ပိတ္ ခိုင္းေစေနတာကို ရွာေဖြႏိုင္ဖို႔အတြက္ ကြင္းဆင္း ေလ့လာမႈအပိုင္းမွာ အားနည္းတယ္။ ကေလးေတြကို ခိုင္းတာေတြ႔ရင္ တိုင္ၾကားႏိုင္တဲ့ ယႏၲရားေတြက အခုအထိ တိတိက်က် မရွိေသးဘူး” ဟု ဦးေအာင္မ်ဳိးမင္းက ေျပာသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံဖက္တြင္လည္း အဖမ္းဆီးခံ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ကေလးငယ္မ်ား ျပန္ပို႔ခံရလွ်င္ ပို႔ေဆာင္ရန္ ျပဳစုေစာင့္ေလွ်ာက္ေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ေဂဟာမ်ား ထိထိေရာက္ေရာက္ လုပ္ေဆာင္းထားျခင္းမ်ဳိး မရွိေၾကာင္း သူက ဆက္ေျပာသည္။
http://burma.irrawaddy.org
ယခုလ ၃ ရက္ေန႔က ခ်ဳံေဖာ္ၿမိဳ႕နယ္ ပါနန္းငယ္ရက္ကြက္ရွိ ငမဲလံုး ငါးလုပ္ငန္း စက္႐ုံရွိ ျမန္မာအလုပ္သမား ၁၀၀ ေက်ာ္ကို ထိုင္းရဲမ်ားက တရားဝင္ေနထိုင္အလုပ္လုပ္ခြင့္ အေထာက္အထား မရွိသျဖင့္ ဝင္ေရာက္ဖမ္းဆီးခဲ့ရာ ထိုအထဲတြင္ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ေအာက္ ကေလးအလုပ္သမားမ်ား ပါဝင္ေနၿပီး ၃၃ ဦးကို ယခုလ ၅ ရက္ေန႔တြင္ မိဘမ်ားက ေရြးထုတ္ခဲ့ရျခင္းျဖစ္သည္။
“ကေလးေတြအားလံုးကို စာရြက္စာတမ္း၊ ဓာတ္ပံုေတြနဲ႔ ၾကားပြဲစားကတဆင့္ ေငြေပးၿပီး ထုတ္ခဲ့ရတယ္၊ က်ေနာ့္သားနဲ႔ သမီးကိုေတာ့ တေယာက္ကို ဘတ္ ၄၂၀၀ (ျမန္မာေငြ က်ပ္ ၁ သိန္းေက်ာ္) ႏႈန္းနဲ႔ ျပန္ေရြးလိုက္ရတယ္” ဟု အသက္ ၁၅ ႏွစ္ႏွင့္ ၁၇ ႏွစ္အရြယ္ သားႏွင့္ သမီးကို ျပန္ေရြးယူခဲ့ရသူ ဦးေက်ာ္ဦးက ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။
လြတ္ေျမာက္လာသူ ကေလး ၃၃ ဦးမွာ မိဘမ်ားႏွင့္အတူ ေနထိုင္ႏိုင္ၾကၿပီ ျဖစ္ေသာ္လည္း က်န္ကေလးအလုပ္သမား ၂၀ ေက်ာ္မွာ အလုပ္ရွင္၏ ဖိအားေပးမႈေၾကာင့္ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ျပည့္ၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း ရဲစခန္းတြင္ အသက္ရြယ္လိမ္လည္ ေျပာဆိုခဲ့သျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ နယ္စပ္သို႔ ျပန္ပို႔ခံရမည့္ အေျခအေနျဖင့္ ရင္ဆိုင္ေနရေၾကာင္း၊ ယင္းအေျခအေနကို မိဘမ်ားက စိုးရိမ္ေနၾကေၾကာင္း သိရသည္။
“သမီးက အသက္ ၁၇ ႏွစ္ပဲ ရွိေသးတယ္။ အသက္မျပည့္ေသးဘဲ အလုပ္လုပ္တယ္ဆိုရင္ အဖမ္းခံရမယ္ဆိုလို႔ လိမ္ေျပာ လိုက္တာတဲ့။ သမီးက ငယ္ငယ္ေလးကတည္းက က်မတို႔နဲ႔ ဒီကိုပါလာတာ။ နယ္စပ္မွာ ျပန္သြန္ (အပို႔) ခံရရင္ သူဇာတိကို မျပန္တတ္ဘူးေလ” ဟု ကေလးမိခင္တဦးက ေျပာသည္။
ထိုင္းႏိုင္ငံေရာက္ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားမ်ား၏ ရပိုင္ခြင့္မ်ား အျပည့္အဝ ရရွိေရးအတြက္ အကာအကြယ္ေပးႏိုင္ရန္ ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိေၾကာင္း ျပည္ပတြင္ အလုပ္လုပ္ကိုင္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရးေကာ္မတီ ဒုတိယ ဥကၠ႒၊ နယ္စပ္ေရးရာဌာနႏွင့္ ျမန္မာ့ စက္မႈဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ဝန္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဒု ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သိန္းေဌးက ေျပာဆိုသည္ဟု ဇြန္လ ၂၁ ရက္ေန႔ထုတ္ အစိုးရ ေၾကးမံုသတင္းစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
သို႔ေသာ္လည္း ကေလးမ်ား ဖမ္းဆီးခံထားရခ်ိန္တြင္ စိုးရိမ္ေနၾကေသာ မိဘမ်ားက ဘန္ေကာက္္အေျခစိုက္ ျမန္မာသံ႐ုံးကို အႀကိမ္ႀကိမ္ ဆက္သြယ္ခဲ့ေသာ္လည္း ျပန္လည္ေျဖၾကားျခင္း မရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ယင္းသို႔ ဖမ္းဆီးခံရမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျမန္မာသံ႐ံုးသို႔ ဧရာဝတီ၏ အႀကိမ္ႀကိမ္ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းမႈကိုလည္း ေျဖၾကားျခင္းမရွိေပ။
အသက္မျပည့္ေသးေသာ ကေလးငယ္မ်ားကို အလုပ္ေစခိုင္းျခင္း အပါအဝင္ ႏိုင္ငံအတြင္း အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနေသာ ႏိုင္ငံျခားသား ကေလးငယ္မ်ားကို ဖမ္းဆီးျပန္ပို႔ျပန္ပို႔ခြင့္ မရွိေၾကာင္း၊ ထိုကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ ထိုင္းအစိုးရက တရားဝင္ ဥပေဒျပဌာန္းထားေၾကာင္း ထိုင္းအေျခစိုက္ လူ႔အခြင့္အေရး ပညာေပးဌာန (ျမန္မာႏိုင္ငံ) HREIB မွ ညႊန္ၾကားေရးမႉး ဦးေအာင္မ်ဳိးမင္းက ေျပာသည္။
“ဒီကေလးေတြက သူတို႔ရဲ႕အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခံရတာျဖစ္တဲ့အတြက္ သူတို႔ကေနျပန္ၿပီး အမႈစြဲၿပီးေတာ့ လိုအပ္တဲ့ နစ္နာေၾကးေတြကို ထိုင္းရဲ႕တရား႐ုံးကေန ကေလးေတြကို ေပးအပ္ရမွာ။ ဒီကေလးေတြ ျမန္မာျပည္ျပန္ေရာက္ရင္လည္း နယ္ေက်ာ္မႈဥပေဒေတြနဲ႔ အေရးယူလို႔ မရပါဘူး။ ကေလးေတြရဲ႕ ဆံုးရႈံးေနတဲ့ အခြင့္အေရးေတြ၊ ပညာေရးေတြကို တတ္ႏိုင္သမွ် လုပ္ေဆာင္ေပးဖို႔ မူရင္းအိမ္ရွင္ျဖစ္တဲ့ ျမန္မာအစိုးရမွာလည္း တာဝန္ရွိပါတယ္” ဟု ဦးေအာင္မ်ဳိးမင္းက ေျပာသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ စားဝတ္ေနေရး ၾကပ္တည္းမႈေၾကာင့္ အသက္ရြယ္ မျပည့္ေသးေသာ ၎၏ သားသမီးမ်ားကို ေက်ာင္းထုတ္၍ ထိုင္းႏိုင္ငံသို႔ေခၚယူကာ အလုပ္လုပ္ေစခဲ့ေၾကာင္း ဦးေက်ာ္ဦးက ေျပာသည္။
“အခု ျပန္လြတ္လာတဲ့ သမီးငယ္ဆိုရင္ ျမန္မာျပည္မွာ ၆ တန္းအထိ တက္ခဲ့တယ္။ စားဝတ္ေနေရးက မေျပလည္ေတာ့ သူတို႔ကို ေက်ာင္းကေနထုတ္ၿပီး ဒီမွာ အလုပ္ခြင္ထဲကို ထည့္ေပးရတာ။ ဒီဘက္မွာလည္း အခမဲ့ ျမန္မာေက်ာင္းေတြရွိေပမယ့္ အေျခအေနအရ ျပန္မထားႏိုင္ဘူးေလ” ဟု ၎က ေျပာသည္။
ထိုင္းႏိုင္ငံ၏ ဥပေဒအရ အသက္မျပည့္ေသးေသာ ကေလးမ်ားကို လုပ္အားခိုင္းေစျခင္း မျပဳရန္ ဥပေဒျပဌာန္းထားျခင္းႏွင့္ ကေလးမ်ားကို ကာကြယ္ေစာင့္ေလွ်ာက္ရန္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ကမာၻ႔အလုပ္သမား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (ILO) တို႔ႏွင့္လည္း သေဘာတူ စာခြ်န္လႊာမ်ားတြင္ လက္မွတ္ေရးထိုးထားသည္။
သို႔ေသာ္လည္း ထိုင္းအစိုးရအေနျဖင့္ ကေလးအလုပ္သမား ပေပ်ာက္ေရးကို ထိထိေရာက္ရာက္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း မရွိသည့္အတြက္ လုပ္အားခ ေခါင္းပံုုျဖတ္လိုေသာ စက္႐ုံအလုပ္႐ုံမ်ားတြင္ တရားမဝင္ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္လာေသာ ႏိုင္ငံျခားသား ကေလးငယ္မ်ားကို ပစ္မွတ္ထား ခိုင္းေစေနျခင္းမ်ား ႀကံဳ႕ေတြ႔ေနရျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။
“ကေလးအလုပ္သမား ေစခိုင္းျခင္းမျပဳရဘူးဆိုတဲ့ ဥပေဒေတြက တိတိက်က်ရွိဖို႔လိုတယ္။ ျပဌားထားေပမယ့္ ေအာက္ေျခ စက္႐ုံေတြကို မေရာက္ဘူး။ စက္႐ုံပိုင္ရွင္ေတြက ကေလးေတြကို ေလွာင္ပိတ္ ခိုင္းေစေနတာကို ရွာေဖြႏိုင္ဖို႔အတြက္ ကြင္းဆင္း ေလ့လာမႈအပိုင္းမွာ အားနည္းတယ္။ ကေလးေတြကို ခိုင္းတာေတြ႔ရင္ တိုင္ၾကားႏိုင္တဲ့ ယႏၲရားေတြက အခုအထိ တိတိက်က် မရွိေသးဘူး” ဟု ဦးေအာင္မ်ဳိးမင္းက ေျပာသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံဖက္တြင္လည္း အဖမ္းဆီးခံ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ကေလးငယ္မ်ား ျပန္ပို႔ခံရလွ်င္ ပို႔ေဆာင္ရန္ ျပဳစုေစာင့္ေလွ်ာက္ေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ေဂဟာမ်ား ထိထိေရာက္ေရာက္ လုပ္ေဆာင္းထားျခင္းမ်ဳိး မရွိေၾကာင္း သူက ဆက္ေျပာသည္။
http://burma.irrawaddy.org
No comments:
Post a Comment